Futbol Taraftarlarının Bahis Oynama Motivasyonları ile Sevgi-Nefret İlişkisinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.70736/spjses.273Anahtar Kelimeler:
Bahis oyunları, Bahis oynama motivasyonu, Futbol taraftarı, Sevgi-nefretÖzet
Spor kulüplerinin başarılı veya başarısız olması taraftarlar arasında fazlasıyla önem verilen konular arasındadır. Taraftarlar takımları kazandıklarında gururlu ve mutlu, kaybettiğinde ise mutsuz hissetmektedirler. Taraftarların mutlu olmaları kendi takımlarına karşı bir sevgi rakip takıma karşı ise nefret şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte taraftarların sevgi ve nefret duyguları bahis oyunları ile ilişkisi olabilmektedir. Bu bağlamda araştırmada futbol taraftarlarının sevgi nefret düzeyleri ile bahis oynama motivasyonları arasındaki ilişkinin test edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 261 futbol taraftarından oluşmaktadır. Çalışma grubu seçiminde amaçlı örnekleme yaklaşımlarından kolay ulaşılabilir örnekleme yönteminden faydalanılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Bahis Motivasyon Ölçeği” ve “Taraftar Sevgi-Nefret Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t-testi, ANOVA ve korelasyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Her iki ölçeğin araştırma grubu için güvenirliğini test etmek için Cronbach’s Alfa analiz yöntemi kullanılmıştır. Cinsiyete ilişkin karşılaştırma sonuçları incelendiğinde taraftar sevgi nefret ölçeği kapsamında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Bahis motivasyon ölçeği alt boyutları incelendiğinde ise sadece “içe yansıyan dışsal motivasyon” alt boyutu dışında tüm alt boyutlarda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bununla birlikte bahis oynama değişkenine göre yapılan ANOVA analizi incelendiğinde BMÖ’nin tüm alt boyutlarında TSNÖ’nin ise sevgi alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Son olarak, pearson korelasyon analizi sonucunda taraftarların sevgi nefret düzeyleri ile bahis oynama motivasyonları arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak taraftarların sevgi nefret duygu düzeylerinin bahis oynama motivasyonları üzerinde etkili olabileceği söylenebilir.
Referanslar
Agha, N., & Tyler, B. D. (2017). An investigation of highly identified fans who bet against their favorite teams. Sport Management Review, 20(3), 296-308. https://doi.org/10.1016/j.smr.2016.09.004
Australian Communications and Media Authority. (2021). Communications and media in Australia: The digital lives of younger Australians. Commonwealth of Australia. https://www.acma.gov.au/publications/2021-05/report/digital-lives-younger-and-older-australians
Auxier, B., & Anderson, M. (2021). Social media use in 2021. Pew Research Center. https://www.acma.gov.au/publications/2021-05/report/digital-lives-younger-and-older-australians
Berument H., Basak Ceylan N., & Ogüt Eker G. (2019). Soccer, stock returns and fanaticism: Evidence from Turkey, The Social Science Journal, 46(3), 594-600. https://doi.org/10.1016/j.soscij.2009.06.001
Binde, P. (2014). Gambling in Sweden: The cultural and socio-political context. Addiction, 109(2), 193-198. https://doi.org/10.1111/add.12103
Bunn, C., Ireland, R., Minton, J., Holman, D., Philpott, M., & Chambers, S. (2019). Shirt sponsorship by gambling companies in the English and Scottish Premier Leagues: Global reach and public health concerns. Soccer and Society, 20(6), 824-835. https://doi.org/10.1080/14660970.2018.1425682
Chantal, Y., Vallerand, R. J., & Vallieres, E. F. (1994). On the development and validation of the Gambling Motivation Scale. Society and Leisure, 17(1), 189-212.
Chantal, Y., Vallerand, R. J., & Vallieres, E. F. (1995). Motivation and gambling involvement. The Journal of Social Psychology, 135(6), 755-763. https://doi.org/10.1080/00224545.1995.9713978.
Di Censo, G., Delfabbro, P., & King, D. L. (2023). Young people’s perceptions of the effects and value of sports betting inducements. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-21. https://doi.org/10.1007/s11469-023-01173-0
Fang X., & Mowen C. J. (2009).Examining the trait and functional motive antecedents of four gambling activities: slot machines, skilled card games, sports betting, and promotional games. Journal of Consumer Marketing 26(2), 121-131. https://doi.org/10.1108/07363760910940483
Funk, D. C., Alexandris, K. & Mcdonald, H. (2016). Sport consumer behaviour: Marketing strategies, Routledge, New York.
Gainsbury, S. M., & Russell, A. (2015). Betting patterns for sports and races: A longitudinal analysis of online wagering in Australia. Journal of Gambling Studies, 31, 17-32. https://doi.org/10.1007/s10899-013-9415-4
George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference 17.0 update (10th Ed). Pearson.
Gordon, R., Gurrieri, L., & Chapman, M. (2015). Broadening an understanding of problem gambling: The lifestyle consumption community of sports betting. Journal of Business Research, 68(10), 2164-2172. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2015.03.016
Hare, S. (2015). Study of gambling and health in Victoria: Findings from the Victorian prevalence study 2014. Victorian Responsible Gambling Foundation.
Hing, N., Lamont, M., Vitartas, P., & Fink, E. (2015). Sports-embedded gambling promotions: A study of exposure, sports betting intention and problem gambling amongst adults. International Journal of Mental Health and Addiction, 13, 115-135. https://doi.org/10.1007/s11469-014-9519-9
Hing, N., Russell, A. M. T., Lamont, M., & Vitartas, P. (2017). Bet anywhere, anytime: An analysis of Internet sports bettors’ responses to gambling promotions during sports broadcasts by problem gambling severity. Journal of Gambling Studies, 33, 1051-1065. https://doi.org/10.1007/s10899-017-9671-9
Hing, N., Russell, A. M., Vitartas, P., & Lamont, M. (2016). Demographic, behavioural and normative risk factors for gambling problems amongst sports bettors. Journal of Gambling Studies, 32, 625-641. https://doi.org/10.1007/s10899-015-9571-9
Kalaycı, S. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınevi.
Karlı, Ü. (2008). Spor bahisi oynayan üniversite öğrencilerinin bahis oynama güdüleri ve bu öğrencilerin spor bahisi oynamayan öğrencilerden kişisel ve psikolojik farklılıklarının belirlenmesi. Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Ankara.
Kural, S., Özbek, O., Gürbüz, B. (2023). Adaptation of the love-hate scale for sports fans into Turkish: A validity and reliability study. Baltic Journal Health Physical Activity. 15(1), 1-9. https://doi.org/10.29359/BJHPA.15.1.07.
LaBrie, R. A., LaPlante, D. A., Nelson, S. E., Schumann, A., & Shaffer, H. J. (2007). Assessing the playing field: A prospective longitudinal study of internet sports gambling behavior. Journal of Gambling Studies, 23(3), 347-362. https://doi.org/10.1007/s10899-007-9067-3
Lee, K. M., Guo, S., Manning, V., Thane, K., & Wong, K. E. (2011). Are the demographic and clinical features of pathological gamblers seeking treatment in Singapore changing?. Singapore Medical Journal, 52(6), 428-431.
Leng, H. K., Phua, Y. X. P., Pyun, D. Y., Kwon, H. H., & Lin, Y. C. (2022). Differences between gamblers and non-gamblers on sports betting websites. Journal of Gambling Studies, 38(3), 753-766. https://doi.org/10.1007/s10899-021-10065-8
Levitt, S. D. (2004). Why are gambling markets organized so differently from financial markets?, The Economic Journal, 114, 223-246. https://doi.org/10.1111/j.1468-0297.2004.00207.x
Lopez-Gonzalez H., Griffiths, M. D., & Estévez, A. (2020a) In-play betting, sport broadcasts, and gambling severity: A survey study of spanish sports bettors on the risks of betting on sport while watching ıt. Communication & Sport, 8(1) 50-71. https://doi.org/10.1177/2167479518816338
Lopez-Gonzalez, H., Russell, A. M., Hing, N., Estévez, A., & Griffiths, M. D. (2020b). A cross-cultural study of weekly sports bettors in Australia and Spain. Journal of Gambling Studies, 36(3), 937-955. https://doi.org/10.1007/s10899-019-09898-1
Na, S., Su, Y., & Kunkel, T. (2019). Do not bet on your favourite football team: the influence of fan identity-based biases and sport context knowledge on game prediction accuracy. European Sport Management Quarterly, 19(3), 396-418 https://doi.org/10.1080/16184742.2018.1530689
Ne Oldu. (2022). Türkiye’deki yasal canlı bahis-iddiaa siteleri 2022 listesi. https://www.neoldu.com/yasal-canli-bahis-siteleri-37668h.htm.
Nelson, T. F., Richard A. LaBrie, R. A., LaPlante, D. A., Stanton, M., Shaffer, H. J, & Wechsler, H. (2007). Sports betting and other gambling in athletes, fans, and other college students. Research Quarterly for Exercise and Sport, 78(4), 271-283, https://doi.org/10.1080/02701367.2007.10599425
Perez, L., & Humphreys, B. (2013). The ‘who and why’of lottery: Empirical highlights from the seminal economic literature. Journal of Economic Surveys, 27(5), 915-940. https://doi.org/10.1111/j.1467-6419.2012.00732.x
Polat E., & Yıldız K. (2021). The efect of gambling motivation of sport spectators on propensity for violence in sport. Journal of Gambling Studies, 37,203-220 https://doi.org/10.1007/s10899-020-09956-z
Purves, R. J., Critchlow, N., Morgan, A., Stead, M., & Dobbie, F. (2020). Examining the frequency and nature of gambling marketing in televised boradcasts of professional sporting events in the United Kingdom. Public Health, 184, 71-78. https://doi.org/10.1016/j.puhe.2020.02.012
Raventos, P., & Zolezzi, S. (2011). Sportsbooks and politicians: Place your bet!. Journal of Business Research, 64(3), 299-305. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2009.11.016
Seal, E., Cardak, B. A., Nicholson, M., Donaldson, A., O’Halloran, P., Randle, E., & Staley, K. (2022). The gambling behaviour and attitudes to sports betting of sports fans. Journal of Gambling Studies, 38(4), 1371-1403. https://doi.org/10.1007/s10899-021-10101-7
Sharman S. (2022) Gambling in football: How much is too much?, Managing Sport and Leisure, 27(1-2), 85-92, https://doi.org/10.1080/23750472.2020.1811135
Shuv-Ami, A., Toder Alon, A.T., Loureiro, S.M.C., & Kaufmann, H.R. (2020). A new love-hate scale for sports fans. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, 21(3), 543-560. https://doi.org/10.1108/IJSMS-11-2019-0122
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Ed.). Allyn and Bacon.
Tajfel, H. (1978). Differentiation between social groups: Studies in the social psychology of ıntergroup relations. Academic Press, London.
Twenge, J. M., Martin, G. N., & Spitzberg, B. H. (2019). Trends in U.S. adolescents’ media use, 1976-2016: The rise of digital media, the decline of TV, and the (near) demise of print. Psychology of Popular Media Culture, 8(4), 329-345. https://doi.org/10.1037/ppm0000203
Vinberg, M., Wetterborg, D., & Enebrink, P. (2021). Gambling at work: A qualitative study of Swedish elite athletes, coaches, and managers. Journal of Gambling Studies, 37(4), 1197-1217. https://doi.org/10.1007/s10899-021-10007-4
Wood, R., & Williams, R. (2011). A comparative profile of the ınternet gambler: Demographic characteristics, game play patterns, and problem gambling status. New Media and Society, 13, 1123-1141. https://doi.org/10.1177/1461444810397650
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Sercan Kural, Oğuz Özbek
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
